woensdag 29 december 2010

Hibernatie

Ik ga in hibernatie tot midden januari 2011,
want er moet heel veel gelezen, geschreven en getekend.
Ik wens de toevallige en niet zo toevallige passanten hier alvast
een stil, warm, wijs, liefdevol en lustrijk 2011 toe. Bitterzoete zoenen!

Winterzoet II

"Ik ben al heel lang getrouwd. Gelukkig getrouwd. Maar niet zo trouw."
"Dat weet ik nog zo niet."

Winterzoet

Hij praat over liefde, toewijding en mededogen.
Ze slurpt zijn woorden op als waren ze een godendrank.
Hij is als een bad warme honing
waar haar hersentjes in worden gedompeld.

donderdag 23 december 2010

Windstil, wachten

"Ben je verliefd op me?"
"Weet ik niet. Weet alleen dat ik je zeer graag zie, met al je streken en gebreken."

woensdag 22 december 2010

Rafaela beleeft haar piekmoment

maandag 20 december 2010

My winter wonderland


Meisje toch

Dit is haar drama en haar tragiek: voortdurend op zoek naar wat in het dagelijkse leven de schoonheid en de intensiteit van een roman benadert, hierdoor voortdurend op voet van oorlog levend met die botte loebas van een realiteit.

zondag 19 december 2010

Sneeuw en boeken op zondag














Gaat een mens naar de boekvoorstelling van zijn tweede gedrukte pennenvrucht, komt men met nog een groter geschenk buiten.
Terwijl er buiten ook al zo'n geschenk lag: een sneeuwtapijt, en de rust, en de stilte.
Mijn hart ligt in Scandinavië. Ik moet het daar ooit vergeten zijn.

Magistraal, magisch & maniakaal

Daan in KVS, BXL

My first Christmas present


"Voor een pikante avond", zei ze er nog bij.

woensdag 15 december 2010

Klaar voor Kerstmis!


dinsdag 7 december 2010

Thuis II

Pour vivre heureux, il faut vivre caché, zei hij. En zij las het als een voorschrift.

maandag 6 december 2010

Thuis I

"Kijk niet zo ontheemd", zei hij. En zij voelde een zweem van geluk.

maandag 29 november 2010

R.I.P.


I.M. Eric De Volder, een mooi & groot man.

zondag 28 november 2010

Anders


dinsdag 23 november 2010

Economie

‎"In een relatie is het geven en nemen. Ik geef mij en hij neemt mij"
(LL)

maandag 22 november 2010

Huiselijke conversatie

"Niets gemakkelijker voor een man toch dan een domme vrouw?!"
"Dan heb jij me dunkt een beetje verkeerd gekozen."

Hartstochtelijk verlangen

Soms geeft een boek een antwoord op een vraag die je acuut bezighoudt. Dit las ik deze ochtend, en het kwam net op tijd:

"Wij HSP's zijn, als de priesterlijke adviseurs van onze cultuur voorbestemd om het grotere inzicht in de diepe, soms duistere, soms uiterst spirituele aspecten van relaties te ontwikkelen. Deze aspecten hebben de planeet geteisterd, toen de pijn en het verlangen als gevolg van verwrongen liefde door middel van oorlogen en wreedheden naar buiten zijn gekomen. De scherpste geesten zijn getergd door de vraag hoe we moeten omgaan met de liefde/haat binnen de menselijke aard, vooral als we vervuld zijn van een hartstochtelijk verlangen om een Grote Ander te dienen, of dat nu een geliefde, een leider een natie of een God is. Dit is werk voor HSP's. We overdenken de ware betekenis van onze relaties, zoals beleggers de werkelijke waarde van hun aandelen overdenken.

(uit 'Hoog Sensitieve Personen in de liefde - hoe ga je om met relaties als de wereld je overweldigt', van Elaine N. Aron)

Dromen/vluchten

Landverlanglijst:
- Rusland
- Marokko
- IJsland
- Japan
- Thailand
- Denemarken/Zweden/Noorwegen
- Schotland
- Jersey/Guernsey
- Umbrië
- Sicilië
- ...

Stadverlanglijst:
- Berlijn
- Moskou
- Istanbul
- ...

zondag 21 november 2010

Domheid is alom

"Het programma heeft een nieuwe wereld geopend. Nu besef ik bijvoorbeeld dat ik best verliefd zou kunnen worden op een man in een rolstoel. Omdat een gehandicapte, wat ook z'n fysiek gebrek is, een mens is zoals jij en ik. Dat wist ik zelf ook niet voor ik aan het project begon."

(Lieve Blancquart over 'Voorbij de grens' - ik mag hopen dat de journalist van De Zondag haar slordig heeft geciteerd)

Bitterzoet is bitterzoet

"Je boek is confronterend", zegt ze. "Sommige mensen willen niet verder denken dan de oppervlakte om zo hun schijn van geluk onaangetast te laten. Of ze zijn oppervlakkig tout court. Ik vind je boek één van de meest verhelderende werken over relaties die ik mogen lezen heb. Ook al ben ik het daarom niet altijd met je eens."

(een vriendin, over Bitterzoet)

zaterdag 20 november 2010

Print

"All parents damage their children. It cannot be helped. Youth, like pristine glass, absorbs the prints of its handlers. Some parents smudge, others crack, a few shatter childhoods completely into jagged little pieces, beyond repair."

(uit 'The five people you meet in heaven' Mitch Albom)

vrijdag 19 november 2010

Zelfspot

"Iemand koketteert weleens op een grappige manier met zijn vermeende narcisme, en dan lijkt het alsof diegene goed zicht op zijn narcistische dynamiek heeft. Naar mijn idee gaat het dan niet werkelijk om narcisme, maar dreigt bewustwording van schaamte over zelfwaardering of ijdelheid die met humor wordt weggenomen: ik ontmasker mijzelf voordat anderen mij kunnen beschamen.
Naar mijn idee is het echter 'per definitie' onmogelijk dat het over narcisme gaat; humor verhoudt zich namelijk slecht met narcisme. Het wezen van humor is immers het kunnen spelen met veranderend perspectief, creatief kunnen omgaan met het zelf, en die dynamiek is nu net doodgelegd in de narcistische emoregulatie. Per definitie is de zelfgerichte instelling van het narcisme verborgen. Wie beheerst wordt door narcisme doet er onbewust alles aan om dat voor zichzelf verborgen te houden; zelfkennis is een schrikbeeld en inzichtgevende behandeling een dreigende hel."

(uit 'Narcisme: psychoanalytische beschouwingen' van Heuves & Nicolai)

Mood (movie) of the day

woensdag 17 november 2010

Nachtpijn

"Hij vertelde over hoe hij een keer, lang lang geleden, zich langzaam uit een kwade droom loswroette en bij het wakker worden Cynthia zag liggen, naast hem in bed. Ze had haar hoofd van hem afgewend, maar hij rook haar lijf en haar haren, ...zag haar krullen op het kussen en haar blote schouder die van onder het laken naar hem lachte. Hij bleef een hele tijd naar haar kijken, tot de nachtpijn helemaal was verdreven. Terwijl hij zo lag te staren, overviel hem plots een vreemd gevoel, alsof er een knoop in zijn maag ontward werd en alsof er iets door het strekken van dat ingebeelde inwendige touw zijn lichaam had betreden. Of beter, alsof er iets in hem tot zijn oorspronkelijke staat was herleid en daardoor voller aanvoelde. Vanaf dan was hij Cynthia zijn “helftje” beginnen noemen, zij het enkel in de beslotenheid van zijn hoofd, nooit luidop. Er waren immers grenzen aan de meligheid. Maar toch zijn helftje, want door naast haar te liggen werd er iets in hem, tja, heel. En dat, dat was voor hem wat een ziel moest zijn. Iets dat enkel maar kan bestaan wanneer twee mensen samen komen en nooit, nooit gebaseerd kan zijn op alleen maar ik, ik, ik."

(P.D., onuitgegeven werk- meer op: http://polynesischelanglaufers.wordpress.com/ )

dinsdag 16 november 2010

Lucide II

Zo helder ook zag ze plots het mysterie van de man en de vrouw, en van het emosysteem dat hun liefde onderhield. Zij, een grensgeval, een grenzeloos geval dat beter in een dwangbuis was geboren. Hij, een man met mate, die de lokroep van een koppige sirene nodig heeft om over zijn fortmuren heen te kijken. Ze spelen een spel van verleiden en begrenzen. Zij de lonkende pervert, hij het cliché van het gezond verstand, maar met een randje. Het is het verhaal van een samenzijn dat een bestaansreden kent. En dat is beter dan een luchtspiegeling.

Lucide I

En plots was er dat heldere doch eindeloos trieste inzicht: dat elke gooi naar intensiteit, naar passie, naar verlangen en verleiding, reeds bij aanvang beladen is met de geur van verval, jaloezie en vernieling. De hoge emoties aan beide zijden van de medaille zijn willens nillens ruggelings aan elkaar gebonden. Voor elk feestje dat ze vanaf heden wou bouwen, zou ze een prijs betalen. Ze kon nooit meer het huis uit zonder harnas, zonder een buidel vol smartengeld.

dinsdag 9 november 2010

Fakebook

"Connection is the goal. The quality of that connection, the quality of the information that passes through it, the quality of the relationship that connection permits—none of this is important. That a lot of social networking software explicitly encourages people to make weak, superficial connections with each other (as Malcolm Gladwell has recently argued1), and that this might not be an entirely positive thing, seem to never have occurred to him. (...)
Or maybe the whole Internet will simply become like Facebook: falsely jolly, fake-friendly, self-promoting, slickly disingenuous. (...)
But here I fear I am becoming nostalgic. I am dreaming of a Web that caters to a kind of person who no longer exists. A private person, a person who is a mystery, to the world and—which is more important—to herself. Person as mystery: this idea of personhood is certainly changing, perhaps has already changed. Because I find I agree with Zuckerberg: selves evolve. (...)

(http://www.nybooks.com/articles/archives/2010/nov/25/generation-why/?page=1)

Amour

"Meestal is het begin van een nieuwe liefde meteen het hoogtepunt: je staat in vuur en vlam, kan aan niets anders meer denken, weinig slapen, niet kunnen eten en de welbekende vlinders fladderen rusteloos rond. Je verkeert in een staat van permanente euforie en dat is van je af te lezen. Verliefde mensen stralen. Liefde maakt blind.
Maar dan gaat opeens één oog open. Waarom? Omdat er iets voorvalt wat je niet bevalt, tegenvalt of opvalt. Dat oog doe je liever snel weer dicht, maar er komt een moment dat beide ogen weer wijd open staan en je niet anders kunt dan inzien dat dit toch niet de ware was.
Maar hoe wordt een mens voor altijd verliefd? Mijn moment van heilig weten zat in een bepalend oogcontact, dat mij diep contact deed maken met mijn zelf, met de kern van mijn wezen - laat ik het 'IK' noemen. IK klikte in haar slotje. De sleutel was gevonden en een nieuwe wereld ging open, voor ons beiden, wetende dat dit het belangrijkste moment in ons leven was."

"Wij keken elkaar aan. En hij straalde mij zo vol overgave tegemoet, met een verwachtingsvolle zeventienjarige jongensblik in zijn ogen, dat ik helder wist: als jij mij kan hebben in mijn slechtste staat van zijn, dan ben jij de man van mijn leven. Een nooit eerder gevoelde, diepe sensatie van liefde doorstroomde mijn lichaam, mijn hart en mijn ziel. Ik was overmeesterd, voor het eerst in mijn leven, en niet verliefd op een uiterlijk, maar op een innerlijk."

(Edith Ringnalda in 'Heer en meester')

Bijschrift: Ringnalda is bedreven in zichzelf de hemel wijsmaken. Wat natuurlijk zalig is, als je dat kunt. Ze heeft aanleg voor religie (een verschijnsel ons niet onbekend). De waarheid is evenwel: er zijn vele sleutels & ingangen tot onze 'IK', aangezien dat een gelaagd en veelkamerig ding is, en derhalve kunnen er dus in een mensenleven diverse momenten van Heilig Weten, diverse betekenisvolle & leerzame ontmoetingen zijn. Dat zij wil geloven dat hij die Ene is, zegt alles over haar, en niets over de/hun liefde.

Jij bent mijn mes

‎"Ook is het misschien
eigenlijk geen liefde
als ik zeg
dat jij mijn liefste bent;
liefde is
dat jij het mes bent,
waarmee ik
in mijzelf wroet".

(Franz Kafka, uit 'Brieven aan Milena')

Huisband

"I don't believe in marriage. No, I really don't. Let me clear about that. I think at worst it's a hostile political act, a way for smallminded men to keep women in the house and out of the way, wrapped up in the guise of tradition and conservative religious nonsense. At best, it's a happy delusion - these two people who truly love each other and have no idea how truly miserable they're about to make each other. But...but, when two people know that, and they decide with eyes wide open to face each other and get married anyway, then I don't think it's conservative or delusional. I think it's radical and courageous and very romantic. To Diego and Frida!!!"

(Tina Modotti over Frida Kahlo & haar Diego)

maandag 8 november 2010

De kunst van het geluk

Is minzaam kunnen kijken naar je littekens.

Roze wolk

Gloedgezind. Zweverig en voldaan. Nooit geweten dat het bevallen van een boek hetzelfde zou voelen als bevallen van een kind.
Of moet je daarvoor schrijfster pur sang zijn?

Platitude

Zoals er doeners en denkers zijn, zijn er poepers en dromers.

donderdag 4 november 2010

Tijdelijk helemaal gek op

"Erg aan te raden vind ik de boekjes van de Amerikaanse psychiater Gordon Livingston 'Te vroeg oud, te laat wijs' en ‘Leren lief te hebben’. Hij heeft uit zijn jarenlange praktijk en een eigen leven dat niet altijd over rozen ging, een schatkist aan wijsheid gepuurd. Het zijn boekjes die ik aan iedereen cadeau zou willen doen.
Op eenzame hoogte in het Vlaamse land blijft voor mij nog altijd Leonard Nolens staan. Zijn ‘Dagboek van een dichter’ ligt op mijn nachtkastje. Ik was er extra benieuwd naar, omdat onze levens elkaar in oktober 1997 even hebben gekruist.
Deze week kreeg ik ‘Jummie, het ware leven van een adoptieprinses’ toegestuurd, het verse boek van Pam Emmerik, een bevriende Nederlandse schrijfster-kunstenares. Haar stijl doet me erg denken aan die van Charlotte Mutsaers, op wiens werk ik ook gek ben."

Mijn boeken(beurs)tips in De Morgen Uitgelezen 3 nov 2010

(tekening uit 'Jummie' van Pam Emmerik)

My better half


copyright Carmen De Vos

maandag 1 november 2010

Benoemzuchtig

"Waarom neem je geen genoegen met aanvoelen?", vroeg hij. "Waarom mogen sommige zaken niet onuitgesproken blijven?"

En zij verfoeide zichzelf om haar benoemzucht.

Authentiek leven

Is je elke dag opnieuw weer zo broos voelen als een pasgeborene.

Boekenkoorts (2)

"Seks is een beest dat je getemd moet houden, anders ontregelt het je bestaan."

(Arnon Grunberg in Humo)

Boekenkoorts (1)

"Zou het trouwens niet kunnen dat relaties heel erg worden overschat? Het Westen heeft de religie afgeschaft en gelooft nu krampachtig in de relatie. We zijn romantischer dan ooit, en we zijn daar meer dan ooit het slachtoffer van. Ik ben liever gelukkig alleen dan ongelukkig in een relatie. Ik heb jaren geworsteld met een enorm liefdesverdriet. Mens, hoe verwoestend. Het waanzinnigste dat ik ooit in naam van de liefde heb gedaan, dacht ik toen, was erin geloven. Liefde leek me een schijnhuwelijk tussen passie en vriendschap, vroeg of laat heft het ene het andere op."

(David Van Reybrouck in De Standaard. Hoezeer ik hem begrijp. En toch de liefde zou willen bewaren. In de zin van: een diepe genegenheid, respect, begrip en volstrekte acceptatie.)

zaterdag 23 oktober 2010

MorF II





MorF I









vrijdag 22 oktober 2010

Loslaten

(ecoline op papier, sept 2010)

woensdag 6 oktober 2010

Warm geïnviteerd!

‘Liefde is een religie. Maak van de ander het object van je geloof, vereer, adoreer met overtuiging, en je broodje is gebakken. Hoe dieper je geloof, hoe heftiger de extase die je deel zal zijn. Als je niet gelooft echter, ben je de klos. Het is een schrijnende waarheid, maar in de liefde leidt atheïsme onverbiddelijk tot betekenisloosheid, tot eenzaamheid, tot leegte.’

In een tijd die bol staat van de (v)echtscheidingen durft Rafaela openlijk de liefde te belijden. Haar man is haar manna. Ze spreekt in vurige tongen over de passie. Ze predikt haar aktes van liefde en verlangen en noteert tien geboden voor de hedendaagse vrouw. Hoe ze de devotie zelve kan zijn en toch een zondig besje. Lilith die speeltijd krijgt van Eva, moeder en hoer tegelijk. Rafaela neemt je mee langs de vijftien staties van het heerlijke, wrede liefdespad, dat soms een Hof van Eden is en soms een ware kruisweg.

Bitterzoet is een koesterboek vol zinnebeelden en minneschriften, een hebbeding verlucht met pittige tekeningen. Om op je nachtkastje te leggen en steeds opnieuw ter hand te nemen, samen met je geliefde of stiekem alleen onder de lakens.

Bitterzoet, het liefdesevangelie volgens Rafaela
Vanaf 18 oktober in de boekhandel.
Hardback 16 X 18 cm – 224. Blz.
Geïllustreerd
Prijs: ca. 19,95 euro

! Rafaela leest voor op de Antwerpse boekenbeurs in de Gele zaal op dinsdag 2 november om 14u30. Daarna signeersessie op de stand van Uitgeverij Van Halewyck (zaal 3, stand 323/325) van 15u tot 16u.

! Ook een signeersessie op donderdag 4 november van 19u tot 21u en op zondag 7 november van 16 tot 18u, beide op de stand van Uitgeverij Van Halewyck.

woensdag 29 september 2010

Borderline times

"Onze hele samenleving krijgt kenmerken die we vroeger alleen bij borderlinepatiënten terugvonden: mensen voelen zich leeg, vervelen zich, hebben enorme ups en downs, hebben te weinig stabiele relaties, zijn bang om verlaten te worden... Het resultaat is eenzaamheid op grote schaal."

(psychiater Dirk De Wachter in Humo)

Herfsttij der liefde III

"Je suis un homme libre", smaalde hij,
die knappe man met zijn zuiderse roots.
Ze bloosde maar zweeg
terwijl ze naar zijn volle lippen keek,
en droomde 's nachts van alle mannen
die ze in haar gevangenschap nooit zou kennen.
Van alle onbezochte lijven
die ze nooit zou voelen, proeven, ruiken.
Een ontdekkingsreiziger was ze nooit geweest.
Veeleer een sloepje dat achteloos meedreef met de wind.

dinsdag 28 september 2010

Herfsttij der liefde II

And so he left, eager for that other woman.
She travelled to her wonderland
and shuffled her phantasies, like a deck of cards.
Faces and bodies, a myriad of fiery souls
that could be filled with her longing.
'The power of dreams', she whispered to herself,
'the power of dreams', meanwhile forgetting
that reality is so much loftier than life.

maandag 27 september 2010

Herfsttij der liefde I

A Monday morning in autumn.
She’s yoga-ing in the nude.
He’s caressing her curves with his yearning glance,
while talking about the other woman.
‘Do you still love me?’, she asks.
‘Way too much’, he answers,
when tears spring into his eyes.
She licks and kisses his love away.
They are such suckers for romance.

donderdag 23 september 2010

A little stroll in the garden



Wet feet, wet trousers.
But a head full of smells
and a hand full of raspberries,
sprinkled with morning dew.
There are several kinds of meditation.

zondag 19 september 2010

Elle est arrivée dans mon salon


('Beautiful Rafaela' by Tamara de Lempicka)

Treasurable


(thanks to V. & S.)

Vuur II


dinsdag 14 september 2010

Vuur I

woensdag 8 september 2010

A slight hint of melancholy

woensdag 1 september 2010

Verlicht?

Spiritualiteit: omzwachtelde wanhoop.

Het aalgladde bestaan

En dat we soms koesteren, dat wat niet gekoesterd wil worden. De dingen die ons ontglippen, de mensen die ons ontvluchten.

zondag 29 augustus 2010

Laat de apen razen



"Onverstoorbaarheid riskeert immers snel het resultaat te zijn van ijzeren discipline, zelfbeheersing en verdringing: de emoties zijn er nog wel, maar men verbiedt zichzelf erop in te gaan of duwt ze in de dwangbuis van de sociaal acceptabele uitdrukkingsvormen. Deze houding eist, alles welbeschouwd, een hogere tol van het organisme dan emotionele losbandigheid - al levert ze, anderzijds, ontegensprekelijk sociale voordelen op. De strategie van de taoïst bestaat erin, alles wat zich 'aandient' - ook op het innerlijke, emotionele vlak - te onthalen op 'rustige tevredenheid'. Hij neemt als het ware een dubbele houding aan tegenover wat hem - extern of intern - overkomt: zijn individuele ik (ego) wordt erdoor geraakt en gaat erin op, terwijl zijn andere (Hemelse) ik stil blijft en alles terugbrengt naar de grote stroom. Zo kan de taoïst 'negatieve' emoties als woede, angst en verdriet ondergaan, en daar toch, diep binnenin, rustig en tevreden bij blijven - zijn qi zal dan minder hevig tekeergaan en sneller tot bedaren komen. Het onderscheid tussen 'negatieve' en 'positieve' emoties speelt hier overigens niet eens nog een rol: ook vreugde, geluk, liefde en verlangen kunnen de qi sterk ontregelen, ondanks hun schijnbaar aangename karakter. De Wijze neemt met betrekking tot 'zichzelf' dezelfde Dubbele Koers-houding aan als de apenhouder tegenover zijn apen: hij weet dat alles één en hetzelfde is, maar gaat niet in tegen de voorkeuren van de apen. De Wijze is ook zijn eigen apen. Hij weet dat het onbegonnen werk is zijn apen wijs te maken. Zijn wijsheid is zijn dwaasheid, en daarom is hij wijs."

(uit 'Taoïsme', Patricia de Martelaere, pag. 102)

zaterdag 28 augustus 2010

Toegewijd


zondag 22 augustus 2010

Simple things an encyclopedia can tell you

"There are two types of love in a relationship; passionate love and companionate love. With companionate love, potent feelings diminish but are enriched by warm feelings of attachment, an authentic and enduring bond, a sense of mutual commitment, the profound knowledge that you are caring for another person who is in turn caring for you, feeling proud of a mate's accomplishment, and the satisfaction that comes from sharing goals and perspective. In contrast, passionate love is marked by infatuation, intense preoccupation with the partner, strong sexual longing, throes of ecstasy, and feelings of exhilaration that come from being reunited with the partner."

(Hatfield, E., & Rapson, R. L. (1993). Historical and cross-cultural perspectives on passionate love and sexual desire. Annual Review of Sex Research, 4, 67-97)

Zomerrust + Zeezu/icht = Werklust

donderdag 19 augustus 2010

Zomerrustprutserijen III

vrijdag 6 augustus 2010

Zomerrustprutserijen II


(onweer op til, Limousin)

Zomerrustprutserijen I


(welkomstveldboeket)

donderdag 8 juli 2010

Zomerrust

(twee maanden ascese en geestelijke toewijding - terug in september)

vrijdag 2 juli 2010

Beruste onrust

Is wat zij wou beoefenen
terwijl hij haar kuste
en streelde om de gretigheid
waarmee ze boeken leest
wijsheid opvreet.

donderdag 1 juli 2010

Amor vincit omnia

En hoe ze steeds weer week wordt in zijn handen,
ondanks de lokroep van de demon.

Zigzag

"Hij is te week voor de wereld." zegt ze.
"Jij ook." zegt hij met een triomfantelijke glimlach.
(en toen stak ze de lallende dronkeman in bed)

maandag 28 juni 2010

Oceaanvrouw



"De hele wereld krijgt iets van de golfjes of rimpelingen
aan de oppervlakte van een enorme en diepe oceaan.
Jij bent die oceaan en natuurlijk ben je tegelijk die rimpeling,
maar wel een rimpeling die zich bewust is geworden van zijn identiteit als oceaan."

(Eckhart Tolle)

donderdag 24 juni 2010

En toen werd ze waanzinnig II

Ik ben niets en tegelijk alles.
Ik ben niemand en tegelijk iedereen.
Het totale bewustzijn is het aanvoelen van de ander en hem daardoor Zijn.
Begrip voor zijn manier van Zijn is Liefde. Mededogen.
Ik ben C.
Ik ben B.
Ik ben I.
Ik ben O.
Ik ben N.
Ik ben S.
Ik ben V.
Ik ben...
Ik herken mezelf in zij die mij Zijn.
Zij herkennen zichzelf in mijn Zijn.

Wij zijn elkaar en daardoor de totale Liefde.
De Liefde houdt op daar waar we denken een afgelijnd Zijn te zijn.
Een Zijn dat zich kan afzetten of afwenden van de ander.
Daar waar we onszelf ontkennen als alles/niets en niemand/iedereen.
Liefde voor het Alles is liefde voor Iedereen. Voor de lichtwezens des te meer.
Liefde is begrip.
Begrip is liefde.

Het bewustzijn is niet nadenken.
Is licht zijn.
Is niets zijn.
En tegelijk Alles.
Innerlijk brandend, rustig vuur.

Het bereiken van de extase via het lichaam is de triomf van het niet-denken.
Het uitschakelen van het verstand.
Het louter lichaam, louter energie, louter bewustzijn zijn.

Zou het kunnen zijn dat enkel grote ego's naar deze vorm van bewustzijn kunnen streven?
Wat zij die gewoon Zijn voelen niet de noodzaak zich te ontdoen van een Ego.
Wat er niet is, kan niet worden tenietgedaan.
Dat zoveel oefening kruipt in het fnuiken van het Ego bewijst des te meer hoe groot het Ego is.
Misschien kan slechts de immense energie die een immens Ego vraagt en maakt,
worden omgezet in een immens energieveld, een immens bewustzijn.

Geaard blijven
in goedheid, genegenheid en rust.

Tussen alle dwalers
kan mij niets raken
behalve de Liefde
van zij die samen met mij
hebben gevonden

De weg van het hart naar het hoofd.

(22 juni 2010 na E. Tolle: dwaalgast af?)

woensdag 23 juni 2010

Jij II

De geur van de ochtend, een innige verstrengeling en gevleugelde zinnen.
Maybe this is the closest I will ever get to luck.

Jij

"Jij mag niet meer bestaan uit pijn", zei hij, "jij moet bestaan uit liefde en kunst."
En zij had weer een zin waar ze een hele dag kon op teren.

donderdag 17 juni 2010

Definitie

En als het nu eens heel eenvoudig was?
Liefde is: elkaar mooier en evenwichtiger maken.
En, oh ja, het vrijwaren van elkaars kern.

maandag 14 juni 2010

Zomaar een zondag


Waarop Vaderdag Moederdag werd
En klaprozen rijmde op liefkozen.

De Lege Plek

"Er was alleen de hoedanigheid van het meebewegen naar de hoogst menselijke ervaring. (...) Je kan zonder iemands opdracht een algehele kalmte betreden door gedrag. Je kan zonder iemand er iets van te vertellen, doorgroeien naar een ingedaald lichaamsbewegen, een gestueel verfijnen van een gesmaakt wegraken, op naar die nutte onnutte manier van zijn. (...) Het lege vertrek, de ruimte vrijhouden, die afgezonderdheid waarin het zich kan voordoen, dat is doordrongen zijn.(...) Het gaat erom de geest van tekenen in je tekenruimte uit te nodigen zodat je in staat bent te handelen naar diens natuurlijke ritmes, haar wetmatigheid. Die gehoorzaamheid aan groeien in "al-één-zijn" bevrijdt. Doe de grendel op, minder de verwarming zo je voeling krijgt met die stookplaats in je buik en teken vanuit dat onderkomen. Zo'n diep-gevoed binnengaan, de kluizenaarsuitstapjes naar je open woonterrein, zorgen ervoor dat maatschappij, cultuur en sociale verwachtingen onbelangrijk voor je worden. (...) Gewoon stil in de dag zijn, is er niet meer bij. Een met de planten weten dat de stilte niet stil is, maar een weldadig bad bemiddelende kracht tussen sterrenplasma en de energiek kalme verandering in je lichaamshouding, leidt tot een steeds verdere terugtrekking in het onbedoelde. Teken onbedoeld.(...) De rest stelt altijd weer teleur. Zo'n vloerkleed tekeningen, die oude witgekalkte bakstenen muren, dat licht... dat is waarlijk genoeg. Hier ademt een bijtijds stoppen. Na enkele jaren afzondering leg je die mensenkunst te vondeling. Dat afgeschermd zijn van anderen heeft de tijd terug teniet gedaan. Onteigend van alle voorwerk ervaar je de nooit verlaten kloostertuin. Bij de varens beweegt nog steeds die nauwelijks merkbare melodie en uit de mond van de tekening inkt haar heldere, wijdse kalmte..." (Luc Minne)

vrijdag 11 juni 2010

Beweging

En dat het niet eens over de liefde ging. Of over twee mannen. Maar over de weg van rust naar lust, en weer terug.

Bevrijd (en toen werd ze waanzinnig)

1) Het verstand is niet het bewustzijn. Ik ben niet mijn gedachten en gevoelens.
2) Ik moet niet iemand zijn. Ik kan gewoon zijn. Ik ben bewustzijn.
3) De buitenwereld is onbelangrijk en een bron van frustraties.
4) Het Ego is het denkbeeldige ik dat vecht met de ziel, het bewustzijn dat verbonden is met de aarde en de anderen.
5) Alles draait om schoonheid, stilte en meesterschap.
6) Het verleden is je leermeester en de toekomst bestaat niet.
7) Kunst, creativiteit en inventiviteit zijn de mooiste uitingen van onnadenkendheid, de ratio voorbij.
8) Wat zij liefde noemen is dat niet. Ware liefde veroorzaakt geen pijn en heeft niets te maken met narcistische bevrediging.
9) Wie vreugde vindt in zichzelf, verliest zich niet in plezier.
10) Kijk niet neer op zij die dwalen, maar wees een stille waarnemer en een baken van rust.

Na(cht)gedachten bij de lectuur van Eckhart Tolle - 1u30.

Pijn

"En elk plezier of emotioneel hoogtepunt draagt de kiem van pijn in zich als zijn onafscheidelijke tegenpool, die zich na verloop van tijd manifesteert. Iedereen die wel eens drugs heeft gebruikt om high te worden weet dat op de roes een kater volgt, dat het plezier in een vorm van pijn verandert. Veel mensen weten ook uit ervaring hoe makkelijk een persoonlijke relatie een bron van plezier kan veranderen in een bron van pijn. Vanuit een hoger standpunt bekeken zijn de positieve en negatieve polariteiten de twee zijden van een en dezelfde munt, zijn ze allebei onderdeel van de onderliggende pijn die onlosmakelijk verbonden is met de met het verstand geïdentificeerde ikzuchtige toestand van het bewustzijn."

(Eckhart Tolle)

woensdag 9 juni 2010

A party

(gedicht van een vriendin)

Skuins-skaam stappies, grasgroen voete, komberse en flakkerende kerse;
skaterlag deur bome, struike en velde, koue flesse en aangee kelkies;

onbekende blikke, ‘n sagte nuwe streeling,
dronk-dronk grappies en lang gesprekke;

hoe hakke, lang hare, kaal skouers en ronde borste,
fotos van gesigte onder ligte,

en later,
baie later,

sluip ek oor douw-nat gras, skoene in my hand,
my eie lewe saggies terug binne.

(http://clappaertsabine.wordpress.com/2010/06/07/a-party/)

(Noot: waarom word ik altijd zo week van het Zuid-Afrikaans? Of lag het aan dit verslag van een heel bijzondere nacht?)

Nuits blanches, pensées noires

donderdag 3 juni 2010

Minihandleiding tot het ontpoppen


(this morning in my garden)

woensdag 2 juni 2010

Schroeidorstig

Liefde is oorlog. Een zoete, schroeiende oorlog.
Concurreren, capituleren, resurrecteren.
Zien en zwijgen. Implosie.
Tot de bom valt.

vrijdag 28 mei 2010

Moonfulness

maandag 24 mei 2010

H.

donderdag 20 mei 2010

Recidive

Hij: "De meest interessante mensen hebben allemaal littekens. Een mens moet blijkbaar eerst klappen krijgen..."
Zij: "Het heeft meer te maken met klappen willen krijgen, denk ik. Sommige mensen zijn geboren met een zwak voor complexiteiten, voor het onafwendbare. Het is sowieso je weg zoeken door de brousse, als je het geffende pad maar niks vindt."

maandag 17 mei 2010

Moederken, uw beeltenis



(geschenk van mijn dochter O., 4 jaar)

woensdag 12 mei 2010

Liefde!

If thou must love me, let it be for nought
Except for love’s sake only. Do not say
“I love her for her smile—her look—her way
Of speaking gently,—for a trick of thought
That falls in well with mine, and certes brought
A sense of pleasant ease on such a day”—
For these things in themselves, Belovèd, may
Be changed, or change for thee,—and love, so wrought,
May be unwrought so. Neither love me for
Thine own dear pity’s wiping my cheeks dry,—
A creature might forget to weep, who bore
Thy comfort long, and lose thy love thereby!
But love me for love’s sake, that evermore
Thou mayst love on, through love’s eternity.

591. Sonnets from the Portuguese XIV, Elizabeth Barrett Browning (1806–1861)

Homewrecker (the many ways to name the same evil)

* One who comes into your life, and screws it all up. This involves stealing your boyfriend/girlfriend, puppy, your friends, until they pretty much take over your entire life.
* A person who goes after another/others who are already taken and succeeds
* One who moves in with or near you and makes your life miserable. S/He may steal your boy/girlfriend, break your property, make your friends and other close ones hate you, or many other things.
* Someone who comes into your life and messes everything up. They steal boyfriends/girlfriend, ruin relationships, destroy friendships, and any other thing of that manner.
* Any good for nothing asshole, may be a dude or a chick, who woos your partner out of a relationship with you. They've also been known to drop out of the dates quickly, and steal someone else's date. More than likely these people are immature idiots who don't know how to find themselves a meaningful date, so they have to steal someone else when they see a flaw in a relationship.
* A person who does any of the above, and feels no guilt or remorse whatsoever for their actions.

dinsdag 11 mei 2010

maandag 10 mei 2010

De Plek

Je moet niet alleen, om de plek te bereiken,
thuis opstappen,
maar ook uit manieren van kijken.
Er is niets te zien, en dat moet je zien
om alles bij het zeer oude te laten.

Er is hier. Er is tijd
om overmorgen iets te hebben achtergelaten.
Daar moet je vandaag voor zorgen.
Voor sterfelijkheid.

(Herman De Coninck)

donderdag 6 mei 2010

De verzamelaar

"Men ziet het: de verliefde leeft in een soort evidente relatie. Als je nu eens vanzelf volkomen met me samenviel? Ik verlang naar jou, jij naar mij. We zijn elk door elkaar ontroerd tot op de bodem van onze ziel. De tranen springen ons in de ogen van verliefdheid.
De pure evidente binding zonder vraagteken of tegenspraak bestaat vanuit één persoon. Het is een soort 'veronderstelling-van-relatie' die in feite door de andere kan worden tegengesproken dan wel ontkend en zelfs genegeerd. In die zin gaat het om een niet-relatie. Echte gezamenlijkheid is er niet zonder de actieve medewerking van de andere. Een echte relatie veronderstelt dat de partners onderscheiden en verschillend zijn.
Dit alles kan men illustreren met het verhaal van De Verzamelaar, uit het boek van John Fowles. Op uitzonderlijke wijze beschrijft Fowles die onmogelijke dwang tot wederkerigheid in de verliefdheid.
Caliban, een jongeman, verzamelt vlinders. Op een dag wint hij een fortuin. Hij koopt een buitenhuis. Zijn verlangen gaat uit naar Miranda, een mooi meisje dat hij af en toe van ver ziet. Ze is niet alleen mooi maar ook zeer levendig en van hoog sociaal niveau. Op zekere dag verdooft hij Miranda en ontvoert haar. Hij sluit haar op in een afgelegen kelder die hij speciaal voor haar heeft ingericht. Miranda ontwaakt op een plaats waar alles naar haar wensen voorhanden is: haar lievelingskleuren, klederen, kunstwerken. Maar ze is perfect opgesloten met een vernuftig beveiligingssysteem. Caliban legt haar uit dat hij wil dat ze hem leert kennen, meer niet. Op haar aandringen belooft hij haar na een maand vrij te laten.
Overdag zit hij steeds naar haar te kijken. 'Zij is alles in mijn leven wat het leven waard maakt.' Zij daagt hem uit haar te verstrooien, maar daartoe is hij niet in staat. Hij is te weinig gecultiveerd. Caliban luistert naar haar en geeft haar steeds maar gelijk. Zodat ze ten slotte uitroept: 'Ik wil niet altijd gelijk krijgen. Zeg dat ik ongelijk heb!' Miranda begrijpt niet dat hij haar alleen maar wil hebben. 'Hij wil mijn uitzicht, mijn uiterlijk, niet mijn gevoelens, niet wat ik denk of mijn geest. Hij is een verzamelaar.'
Haar hebben is voor hem genoeg. Er moet verder niets gebeuren. Na een maand vraagt hij haar tijdens een heerlijk souper ten huwelijk. Zij wijst hem af. Enkele dagen later geeft ze zich in wanhoop seksueel aan hem over. Voor Caliban is de plotse ommekeer verdacht. Hij kan een seksuele toenadering niet aan. Haar hebben is voor hem voldoende. In een wanhoopspoging valt ze Caliban aan en kwetst hem aan het hoofd. Hij geneest. Uiteindelijk wordt Miranda ziek en sterft. Caliban gaat op nieuw op zoek naar een meisje dat hij beter naar zijn hand kan zetten.
In dit verhaal van Fowles komt een aantal thema's ter sprake die hier van belang zijn. De reductie van de ander tot jezelf betekent uiteindelijk: de dood van die ander. Miranda wordt het slachtoffer van een onmogelijke eis: je moet van me houden. Je moet op mij verliefd worden. Je moet passen in mijn wereld. Desnoods ga je eraan ten onder."

(uit Alfons Vansteenwegen, 'De ongedroomde eenheid: over liefde na verschil')

dinsdag 4 mei 2010

Groener gras

Philip Roth : 'Literatuur is leven. Iedere keer weer verwonderd zijn over het bestaan, platitudes uit de weg gaan. Jonge schrijvers zou ik willen zeggen: blijf vooral niet waar je bent en begeer altijd de tuin van je buurman.'

zaterdag 1 mei 2010

Stil leven: les fleurs du matin

woensdag 28 april 2010

Full moon - in need for a lullaby

Kwaad

Het is geen liefde, zegt hij.

Maar een sluipend gif,

een schimmel die je steeds verder aantast.

De duivel bestaat.

Zegt hij.

Mijn schatje. Mijn hartje.

(en zij wordt een beetje week tussen de benen)

maandag 26 april 2010

Zoenzucht

Zou hij weten dat ik nimmer begeer wat ik liefheb?
Zou hij weet hebben van mijn oorlog, mijn schizofrenie?
Zou hij weten dat filos redetwist met eros?
Zou hij weten dat het volstaat met omarmen?
Zou hij weten dat ik me wapen tegen de ondergang?
Zou hij bestand zijn tegen mijn avondland?
Zou het verlangen?
Zou hij?
Zou ik?


(wordt vervolgd)

vrijdag 23 april 2010

Nota II

En weer eens werd de redeloosheid van de begeerte onomstotelijk bewezen. Maar hoe heerlijk het capituleren.

Nota I

Zelfs de meest zachtaardige wezens zijn tot moordzucht te bewegen.

woensdag 21 april 2010

Martelaarschap IV

Het huwelijk is zoals de tegelvloer in de keuken: tegel ligt naast tegel gemetseld, tezamen vormen die tegels het patroon van bloemranken, nergens onderbroken of verstoord, tegels waar je met een moker op kunt slaan zonder dat er een barst in schiet, maar alles is onveranderbaar definitief en het gezellige dessin wordt metterjaren geeuwvervelend. (...) Het huwelijk is een 'iets', voorstelbaar als 'een ruimte', waar je blindelings de weg in weet, zoals 's nachts, zonder lichten aan te doen, in je eigen huis (en als je dit 's nachts kunt, kun je het ook overdag, zodat je in je eigen huis ook letterlijk blind zou kunnen zijn, zonder last te ondervinden van het stof op je eigen netvliezen). Seksualiteit vindt te gerechter tijden plaats, wel nog toegewijd en aandachtig, maar de vlam is eruit en het komt al voor dat je erbij aan andere dingen denkt. Het lichaam van de ander is je precies zo vertrouwd als je eigen lichaam, zodat je dus ook precies bent gaan weten welke houding, aanraking, handeling, schuiving de ander rust, vertrouwen, plezier verschaft, uitmondend in het zoveel duizendste orgasme sedert de allereerste keer, toen de hartstochten nog verzengend waren en de dorst naar elkaar onblusbaar. Zo is er ook het geestelijke contact nog: we kunnen nog met elkaar praten, maar de gesprekken kunnen worden ingedampt tot trefwoorden, - er is niets meer dat wij niet van elkaar weten of niet van elkaar zouden begrijpen. Waarover wij het eens zijn, zij wij het voorgoed eens, waarover wij het oneens zijn, voorgoed oneens. Onze verdrieten en angsten kunnen we elkaar nog voorleggen, leugens zijn er nog niet geweest, onverschilligheid is nog niet ingetreden, maar aan de zomen van dit alles is de lucht bezig te betrekken en pakken de schapenwolkjes zich tot cumuli samen. Nog dreigt er niets, maar het is of juist daarin de dreiging bestaat. Alles is in orde, maar de koestering van de zekerheid is aan het vervluchtigen.
(...)
Er is een hunkering in mij die ik niet adequaat kan definiëren. Enerzijds moet alles blijven zoals het is en mag er niets gebeuren dat de regelmaat bedreigt, laat staan verstoort, anderzijds wil ik dat in de saaie regelmaat verandering komt. Verliefdheid op een onaanwezig meisje, dat niet eens weet dat ik in mijn aansluipende ouderdom verliefd op haar ben, neemt mythische proporties aan.

(uit 'Het is niets', Jeroen Brouwers)

Martelaarschap III

"In gemoede, ik denk dat de schrijversziekte is: verliefdheid, verslaving aan verliefd zijn. Bijkomende schrijversziekte: dat de gevoelige kunstenaar niet in staat is enige door zijn vrouw dan wel zijn geliefde afgedwongen Keuze te maken. Kan hij niet, wil hij niet, hij ziet niet in waarom hij zou moeten kiezen, iedere keuze doet afbreuk aan zijn aard, hij méént de dingen niet en tegelijkertijd is er niets dat hij zo bloedernstig meent, voortdurende verliefdheid is de adem van zijn schrijverij. Kiest hij wel, dan treedt ogenblikkelijk de andere bijkomende schrijversziekte in: de wroeging, het zelfverwijt, de melancholie, de onstelpbare treurigheid die slagschaduwen werpt en die ach, het litteken voor het leven slaat: het heimweeachtige verlangen. Mijn 'keuze' bestaat eruit dat ik probeer het-meisje-met-het-bootje 'gewoon' 'te vergeten', wat mij evenveel stil opgevreten verdriet bezorgt als wanneer ik halsoverkop het huis zou zijn uit gegonsd om als een dolle bij om haar heen te gaan dansen. Het argument der redelijkheid en weldenkendheid luidt: je hèbt toch een goede mooie lieve vrouw, je hèbt toch een niet onaardig huwelijk, een vriendelijk kind, een gemeenschappelijke band en geschiedenis, een comfortabel huis... Maar zoals schrijvers nu eenmaal zijn: het gaat nooit om het boek of het oeuvre dat hij hééft geschreven maar om dat wat hij nog móét schrijven en op de witte toekomst moet zien te veroveren als ware het een vrouw."

(uit 'Het is niets' Jeroen Brouwers)

Martelaarschap II

"Nog meisjesachtig eruitziende jonge vrouw, voor in de dertig, ik zal haar hier met S aanduiden, 'Stella', 'Ster', 'Stella maris', sterre der zee. Met haar de receptie, waar ik haar vrijdagmiddag jongstleden te B. ontmoette, verlaten en haar naar huis gebracht in de ...straat, Amsterdam. Om een uur of drie 's nachts overviel me verstikkende angst - niet 'gewetensangst' (tussen S en mij is 'niets gebeurd', zoals dat heet) maar levensangst. Er reed een geweldig verdriet met me mee, thuis stapte dit samen met mij de auto uit, sedertdien is het bij me gebleven. Mijn leven is veranderd.
Dat je een punt in je leven bereikt waarop je niet kunt zeggen dat je 'ongelukkig' bent of dat het 'slecht' met je gaat, maar waarop je inziet dat je in alle situaties gevangen zit en je niet meer, zoals tien à vijftien jaar geleden nog wèl kon, uit je gevangenissen kunt ontsnappen.
Het oude leven als een dorre tak van me afbreken. Thuis mijn koffertje inpakken, de huissleutel achterlaten en wèggaan. Tegelijkertijd dat andere rigoureuze besluit nemen: nu sodomieter ik die hele literatuur-van-me in de vuilnisbak, trek me volledig uit de literaire wereld terug en ga wat anders doen. Maar (doch) (echter) (niettemin) (evenwel) daar liggen al die wetten in de weg en stapelen zich de praktische bezwaren op tot hoge torens. Wat moet ik met mijn koffertje buiten het goedertieren huis? Wat zou ik anders zelfs maar kúnnen om min of meer in leven te blijven dan schrijven?
Ik woon in een kerker, waar ik wel uit wil, maar waarbuiten ik niet kan leven zonder ogenblikkelijk in de goot te belanden, in zeven goten tegelijk. De kerker is tegelijkertijd theemuts. Ik ben er 'veilig', maar alles benauwt me er vanwege het besef dat ik er niet uit kan. Zo ben ik de gedetineerde van mijn eigen bestaan, het huwelijk komt neer op wederzijdse gijzeling. Al zou ik erin slagen uit mijn cel te ontsnappen, dan zou ik nog niet buiten het gevangeniscomplex zijn waarin de cel zich bevindt. Overal binnen dat complex zou ik op andere muren stuiten, dichtgemetselde ruimten, vergrendelde deuren, alle uitgangen versperd. Zo zou ik ten slotte verplicht zijn, of er dan toch het beste aan doen, terug te keren naar de cel waaruit ik meende te zijn ontsnapt. Daar zit ik met onzichtbare ketenen aan mijn leefmodel vast. Wat valt er na zoveel jaar huwelijk nog te kiezen, te veranderen, te verplaatsten, te besluiten? Behalve om 'het huwelijk' gaat het om 'de kinderen', 'de huishoudeconomie', 'de hypotheek', 'de huistradities', 'de gewoonten'. Wie huwt, bindt zich aan een dagelijks, eindeloos zich herhalend patroon volgens een ooit gemaakte afspraak: een contract met degene die men gaandeweg gaat beschouwen als zijn beul, of dan toch zijn cipier. In die zin krijgt huwelijk iets van martelaarschap. En verder ben ik natuurlijk gewoon te laf (uit liefde? uit sentimentaliteit? uit opportunisme?) om vrouw en kind verdriet aan te doen, hun leven te verstoren, er de oorzaak van te zijn dat zij hun vertrouwen en veiligheid zien aangetast. (...) Afscheid van haar genomen om op tijd thuis terug te zijn, vanwege overwegingen als: morgen heeft het gezin de auto nodig onder andere om de weekinkopen te doen, en: overmorgen is het vaderdag, - Anne loopt al dagen geheimzinnig te doen over wat ze voor haar vadertje heeft geknutseld, waartoe zou ik het kind teleurstellen en frustreren door op die dag niet aanwezig te zijn... Deze overwegingen bestempelen mij in de ogen van oppassend en in doorsnee hypocriet burgerpubliek tot 'een goed mens', maar ik bèn helemaal niet in die zin 'een goed mens', omdat de overwegingen mij tegelijkertijd met protest en walging vervullen.

Een nieuw leven beginnen? Eigenlijk begint men nooit een nieuw leven, men volstaat met een bezoek aan de kapper en/o het kopen van een nieuwe broek."

(uit 'Het is niets', Jeroen Brouwers)

Martelaarschap I

"Wat moet zo'n liefmooi schaap met een cynische ouwe ram als ik, vroeg Faust zich af, en ook, andersom, zo overpeinsde hij, wat moet ik met haar nadat Het Vuur Der Lust na enige dagen is gedoofd? Dat wij een zinnig gesprek 'op niveau' met elkaar zouden kunnen voeren, is natuurlijk jammerlijk uitgesloten. Wat zo'n kind mij vertelt, weet ik gegarandeerd allemaal al lang, en wat ik haar vertel is natuurlijk zo voornaam, verheven, wijs, erudiet en blijk gevend van gerijpte levenservaring dat het vooralsnog, vanwege haar speelse jeugd, niet in haar hersendoosje past. Wanneer precies begint het besef dat men eenzaam is en er niets meer zal gebeuren dat de eenzaamheid nog kan verdrijven?"

('Het is niets', Jeroen Brouwers)

Vliegangst IV

‘Ik zou er al mijn geld voor over hebben om op dit moment thuis te mogen zitten en me dit hele gebeuren in alle rust te herinneren. Dat vind ik nu eenmaal altijd het prettigst. Waarom zou ik mezelf voor de gek houden? Ik ben geen existentialiste. Voor mij is iets pas echt gebeurd als ik het allemaal opschrijf, en onder het schrijven verander en mooier maak. Ik doe nooit anders dan wachten tot iets voorbij is en ik naar huis kan gaan om het op te schrijven.’

‘Mannen en vrouwen, vrouwen en mannen. Het kan nooit wat worden, dacht ik. In de dagen dat mannen nog brallerige jagers waren en vrouwen hun hele leven niets anders deden dan zich zorgen maken over zwangerschap of sterven in het kraambed, moesten de laatsten dikwijls tegen hun wil genomen worden. De mannen klaagden erover dat hun vrouwen koel, onaandoenlijk, frigide waren… Ze wilden wulpse vrouwen. Ze wilden wellustige vrouwen. Nu leerden de vrouwen eindelijk hoe ze wulps en wellustig moesten zijn – en wat gebeurde er? De mannen verschrompelden. Het was hopeloos. Ik had Adrian begeerd zoals ik nooit iemand begeerd had en zijn hartstocht viel weg tegen de intensiteit van de mijne. Hoe meer ik liet blijken van mijn hartstocht, des te koeler werd hij. Hoe meer ik riskeerde om bij hem te kunnen zijn, des te minder was hij bereid te riskeren om bij mij te zijn. Was het werkelijk zo eenvoudig? Kwam het allemaal alleen maar neer op wat mijn moeder me jaren geleden had voorgehouden over ‘op een afstand blijven’? Het had er inderdaad veel van dat mannen die het hevigst van me gehouden hadden tevens degenen waren geweest waar ik het onverschilligst tegenover had gestaan. Maar wat was daar dan de lol van? Wat had het voor zin? Kon je filos en eros nooit, al was het dan maar even, verenigen? Wat had deze voortdurende rondedans van beurtelings verliezen, deze constante cyclus van begeerte en onverschilligheid, onverschilligheid en begeerte voor zin?’

(uit 'Fear of flying' Erica Jong)

Vliegangst III

‘Langzaam aan begon ik te beseffen hoeveel gelukkiger ik zonder B. was, hoe die krankzinnige energie van hem mijn leven had ondergraven, hoe zijn wilde fantasieën mij hadden beroofd van mijn eigen fantasiewereld. Langzamerhand begon ik het prettig te vinden dat ik mijn eigen gedachten kon horen. Ik begon te luisteren naar mijn eigen dromen. Het was net alsof ik vijf jaar lang in een galmkelder had geleefd en iemand me plotseling vrij had gelaten.’

‘Waarom draait het er altijd op uit dat ik met twee mannen zit opgescheept die samen één geweldige man hadden kunnen zijn? Is dat op een of andere manier het geheim van mijn oedipuscomplex? Mijn vader en mijn grootvader? (…) Ben ik voorbestemd om mijn hele leven tussen twee mannen heen en weer te blijven hollen? De een aarzelend en zachtmoedig en bijna onverschillig, en de ander zo vurig en rusteloos dat hij al mijn zuurstof opgebruikt?’

‘Ik heb pas een bundel zogenaamd erotische gedichten geschreven met het gevolg dat mannen me in het holst van de nacht opbellen met proposities en preposities, gedaan gekregen dat er een enorme ophef van gemaakt werd – voordrachten aan universiteiten, interviews, brieven van krankzinnigen en dergelijke – waarna ik totaal geflipt ben, begon mijn eigen gedichten te lezen en probeerde één te worden met het beeld dat ik daarin van mezelf gaf. Probeerde mijn eigen fantasieën te verwezenlijken. Begon te geloven dat ik een denkbeeldige, door mezelf bedachte figuur was. (…) Het punt is dat fantasieën nu eenmaal fantasieën zijn en dat je niet voortdurend in extase kunt leven. Als je de deur achter je dichtgooit en ervandoor gaat en met iedereen neukt die binnen handbereik komt hoeft dat je nog geen stap dichter bij de vrijheid te brengen.’

(uit 'Fear of flying' Erica Jong)

Vliegangst II

‘Je bent geen secretaresse, je bent een dichteres. Waarom denk je dat je recht hebt op een ongecompliceerd leven? Hoe kom je erbij om te denken dat je alle conflicten kunt vermijden? Hoe kom je erbij om te denken dat je pijn kunt vermijden? Of hartstocht? Voor hartstocht valt trouwens een hoop te zeggen. Kun je nu nooit eens wat minder streng voor jezelf worden en het jezelf vergeven?’
‘De moeilijkheid is dat ik in mijn hart een puritein ben. Alle pornografen zijn puriteinen.’
‘Een pornograaf ben je beslist niet. Een puritein ben je wel, en nog wel van de allerergste soort. Je doet waar je zin in hebt, maar je voelt je zo schuldig dat je er niet van kunt genieten. Wat heeft het dan voor zin, actually?’

‘Op het gebied van mannen heb ik mijn leven lang een bepaalde eenvoudige eigenschap gemist die bekendstaat als voorzichtigheid, of misschien zou je het gezond verstand kunnen noemen. Als ik een vent ontmoet voor wie elke vrouw met een beetje zelfrespect automatisch gillend zou weglopen slaag ik er altijd in iets vertederends te ontdekken aan zijn verdachte eigenaardigheden, iets fascinerends en aantrekkelijks aan zijn manieën.’

‘Ik heb woorden altijd erg belangrijk gevonden en dikwijls de vergissing begaan veel meer in woorden dan in daden te geloven. Mijn hart (en mijn kut) geven zich gewonnen bij een bondige uitdrukking, een goede grap, een elegant tweeregelig rijm of een sensationele vergelijking.’

(uit 'Fear of flying' Erica Jong)

dinsdag 20 april 2010

Vliegangst I

‘We gingen naar de Hofburg om een verhandeling te aanhoren over de psychologie van de kunstenaar. Uit een onderzoek bleek onomstotelijk dat kunstenaars als groep zwak, afhankelijk, kinderlijk, naïef, masochistisch, narcistisch, slechte mensenkenners en hopeloos verstrikt in hun oedipuscomplexen waren. Ten gevolge van hun overgevoeligheid als kind en hun meer-dan-normale behoefte aan moederlijke zorg voelden ze zich altijd verwaarloosd, hoeveel moederlijke zorg ze ook hadden ontvangen. Op latere leeftijd waren ze voorbestemd overal te zoeken naar een moeder en wanneer ze die niet (nooit, nooit) vonden trachten ze in hun werk een ideale moeder te scheppen. Ze trachtten in hun werk een geïdealiseerde versie te geven van het verleden – zelfs wanneer dat idealiseren meer weg had van een ontluistering dan van idealiseren. Geen enkele familie, om kort te gaan, was zo krankzinnig verdorven als de moderne autobiografische romanschrijver of dichter zijn familie waande. Je familie op die manier in de grond boren was in wezen hetzelfde als idealiseren. Er bleek alleen maar uit hoezeer je nog aan je verleden gekluisterd zat.
Ook met roem trachtte de kunstenaar zichzelf te compenseren voor dat gevoel, in zijn jeugd verwaarloosd te zijn. Maar het lukte nooit helemaal. Bemind worden door de hele wereld is geen substituut voor bemind geweest zijn door één enkele mens toen je klein was en bovendien is de wereld als minnaar niet veel soeps. Dus stelde ook de roem teleur. Veel kunstenaars zochten in hun wanhoop troost bij opium, alcohol, homoseksuele uitspattingen, heteroseksuele uitspattingen, vurige gelovigheid, politiek gemoraliseer, zelfmoord en andere lapmiddelen. Maar die hielpen ook nooit helemaal. Behalve zelfmoord – dat hielp natuurlijk in zekere zin altijd. Op dat moment schoot me een epigram te binnen van Antonio Porchia: Ik geloof dat de ziel is opgebouwd uit allerhande leed want de ziel die zijn leed geneest gaat dood. En zo is het ook bij kunstenaars. Alleen nog erger.’

‘Een ander aspect van de lezing betrof het liefdesleven van de kunstenaar, in het bijzonder de geneigdheid van kunstenaars om zich (met grote verbetenheid) te hechten aan volslagen ongeschikte liefdesobjecten en die heftig te idealiseren, net als die geïdealiseerde ouders waarvan ze dachten dat ze die nooit bezeten hadden. Dit ongeschikte liefdesobject was voornamelijk een projectie van de kunstenaar-minnaar. Het voorwerp van hun hartstocht was zelfs in de ogen van anderen dikwijls een heel alledaags iemand. Maar voor de kunstenaar-minnaar werd de geliefde tot moeder, vader, muze, het toonbeeld van volmaaktheid. Soms een toonbeeld van krengerige volmaaktheid of boosaardige volmaaktheid, maar altijd een godheid, altijd almachtig.
De creatieve zin van die verliefdheden zou de volgende zijn: door het herscheppen van de sfeer van oedipale verliefdheid, kon de kunstenaar zijn ‘familieromance’ herscheppen en daarmee de geïdealiseerde wereld uit zijn kinderjaren. De talrijke en vaak snel wisselende verliefdheden moesten de illusie levendig houden. De volwassene kon de hartstochtelijke liefde van het kleine kind voor de ouder van de andere sekse het dichtst benaderen met een nieuwe, hevige, lichamelijke verliefdheid.’

(uit 'Fear of flying' Erica Jong)

zondag 18 april 2010

Niet zelden komt men in een ander zichzelf tegen

‘Zeker ben ik ook een man, een jongen, een jongeman geweest die nooit van zijn leven kinderen wilde, die het gezin een gevangenis vond en die niet begreep dat iemand zijn leven ‘deelde’ (door twee personen, door drie, door vier, tot er weinig meer van overbleef). Het was het soort cynisme dat voor de empirie uit rent, een uitbundig negativisme dat zijn ontkenningen nodig heeft om zich tegen de vloed van keuzes te kunnen keren. Hoe kon ik weten hoe het was om een kind te hebben? Heel lang heb ik vastgehouden aan mijn zogeheten vrijheid, die de vrijheid is om in alle situaties aan het begin te blijven staan en de indruk te hebben dat ik nog alle kanten op kan. (…)
Ik was toen iemand anders. Iemand die van het extreme hield zonder nog te hebben ervaren dat er van de uiterste grens nooit meer een weg terug is. Die – in het veilige midden dromend van uitersten – dacht dat de werkelijkheid in handen van gewone mensen niks was, dat de werkelijkheid de stijl van extremistische schrijvers nodig had om geladen te worden met betekenis. Dat tot het uiterste gaan een kwestie van stijl was. Zulke overwegingen zijn mij nu volstrekt vreemd geworden. Ik had het leven in de hand, maar nu heeft het mij in handen gekregen. Ik ontkende de dood, maar nu ben ik er thuis. (…)
Een voor een keren de dingen naar mij terug, dat is waar, maar ze worden niet meer als vanouds. Het blijven replica’s, volmaakte namaak van iets wat zelf niet bestaat. Tot in de details is het vanzelfsprekende nagebootst. Niemand ziet kennelijk het verschil, maar ik zie het meteen. Want de afwezigheid die ik ervaar, daar kom ik niet meer ‘overheen’. Die is er altijd, waar ik ook ga. Waar ik kom, valt vanzelf een gat. Niet gezellig nee. Verder blijf ik gewoon de ander die ik altijd ben geweest. Die ik overal moet spelen, maak je geen zorgen. De man met mijn naam, mijn adres, mijn leven. Iemand met een verhaal, een betekenis, die zijn lippen vormt tot een woord, die met zijn mond woorden maakt uit niets.’

(P.F. Thomése)

donderdag 15 april 2010

Early spring morning



Is er dan niets meer, vroeg ze, dan seks en vergetelheid?
Is dan niet dit alles met liefde gebeiteld?
Mag alles waarvan we leven, alles waarop we teren,
alles waaraan we lijden, dan geen liefde heten?
Wat is het dat ons pijnlijk aan elkaar bindt?
Dat anderen zo dierbaar maakt, dat we ze niet kunnen verlaten?
Heet dat geen liefde? Is dat zinsbegoocheling?
Iets wat we uitvinden, tegen beter weten in?

maandag 5 april 2010

Vrouw, blad, schaar


donderdag 1 april 2010

Voorjaarsschoonmaak

En toen zuiverde ze in één manische namiddag alle kasten van het hele huis. Hoe metaforisch.

maandag 29 maart 2010

Het najagen van een vage droom

"Men weet het en vergeet het steeds opnieuw: de mensen die we zoeken zitten naast ons. We kijken over alles en iedereen heen, want het nabije kan zogezegd niet stroken met de vage vorm van het verlangen dat ons bezielt. Het nabije is zo bedrieglijk concreet aanwezig dat wij zijn geheim niet zien. Onze blik reikt verder en hoger en verliest zich in zijn wazige prospecties. Het resultaat is dat men de mensen en dingen binnen handbereik achteloos en liefdeloos verlaat en het object van zijn verlangen zelf creëert, in neergeschreven woorden, in klanken, in verf, in steen."

(Leonard Nolens natuurlijk, via V.)

Pareltjes uit de kast van S.

Assortment. Because sometimes it’s the comforting predictability of vanilla and not the mysterious, tongue curling darkness of chocolate that we really want. Because yellow can be the new black even when the new black is grey; and fish fries as flaky on Thursday as it does on Friday. Because Dads can be Moms and endless open plains the sanctuary no inside can offer.

Flash. Sometimes you need to leave in order to know you want to stay.

Lemonography: the art of making lemonade when life hands you lemons.

(meer moois hier: http://clappaertsabine.wordpress.com/)

Masker

"He had learned the worst lesson that life can teach - that it makes no sense. And when that happens, the happiness is never spontaneous again. It is artificial and, even then, bought at the price of an obstinate estrangement from oneself and one's history... Stoically he suppresses his horror. He learns to live behind a mask. A lifetime experiment in endurance. A performance over a ruin."

(American Pastoral, Philip Roth)

dinsdag 23 maart 2010

Pop


zaterdag 20 maart 2010

Oorworm


donderdag 18 maart 2010

Zieke ziel

"Ga geen relatie aan met iemand die onbeheerst is en mijd het gezelschap van iemand die een giftige aard heeft. Je zou hun gedrag kunnen overnemen en een strik aanhalen om je ziel." (Spreuken van Salomo, 22:24-25)

" Wanneer iemand in de ware aard schouwt van een psychopaat, iemand die misschien al jaren met deze mens samenleeft, wanneer het masker valt, dan kan dit een schokkende realisatie zijn, een ervaring die ons hele beeld van de mensheid omverhaalt. Zo geperfectioneerd kan het masker van de psychopaat zijn, dat wie de psychopatische misleiding ontdekt, gaat twijfelen aan zijn verstand of zelfs in een crisis terechtkomt die hem verlamt, ontreddert en - wellicht tijdelijk - nog meer verstrikt in de destructieve relatie.
Niettegenstaande de verschrikkingen die de prooien van psychopaten meemaken, staan zij vaak vrijwel alleen. Wat zij moeten doorstaan is zo bizar en zo in tegenstelling met het gelikte masker dat de psychopaat aan de buitenwereld vertoont, dat zij niet geloofd worden wanneer zij erover vertellen. In een groot aantal gevallen slaagt hun kwelduivel erin hun intieme relaties of collega's tegen hen op te zetten."

"De oppervlakte van de psychopaat, dat is, alles van hem dat bereikbaar is met verbale exploratie en onmiddellijk onderzoek, komt naar voren als normaal of als beter dan normaal en levert geen enkele aanwijzing voor een innerlijk ziek zijn. Er is niets aan hem dat de suggestie wekt van vreemdheid, ontoereikendheid of morele zwakte. Zijn masker is er een van robuuste geestelijke gezondheid. Niettemin heeft hij een ziekte die zich vaak manifesteert in gedrag dat veel ernstiger abnormaal is dan dat van de schizofreen."

"We hebben hier helemaal niet te maken met een complete mens, maar met iets dat lijkt op een subtiel geconstrueerde reflex-machine die de menselijke persoonlijkheid perfect kan nabootsen. Zo volmaakt is deze reproductie van een volledige en normale mens dat niemand die hem onderzoekt in een klinische situatie kan aanwijzen waarom of hoe hij niet echt is. En toch daagt uiteindelijke het besef of het gevoel dat de werkelijkheid, in de zin van een volledig, gezond ervaren van het leven, ontbreekt."

(uit: 'Destructieve relaties op de schop: psychopathie herkennen en hanteren, Jan Storms, 2010, Uitgeverij Ankh-Hermes)

(meer lezen: http://zelfbescherming.org/vgv en http://psychopaten.startkabel.nl/)

maandag 15 maart 2010

Helaas zij


Parelwitte vingers
liggen benig
gevouwen

Hout is alles
wat haar
nu omhult

Van de liefde
rest in rust
niets meer

Veel weet ik
van wat zij is
geweest

Maar helaas
had ik
geen verweer


(Le Coq sur mer, 15 maart des middags)

vrijdag 12 maart 2010

1001 sentimenten

Vinger voor vinger
strijken over de kat
en kijken in je ogen
die kwijlen van liefde

Jouw hartenklop tegen
de mijne en ik wist niet
dat zoveel warmte
hierna nog bestond

En de ochtendlucht, de lente
de zieke moeder
die haar klamme hand
in de mijne legt

En de klok die tikt
tegenwijzerzin
alsof de wereld plots
andersom draait

En alles wat wij
denken te weten
over het leven
is slechts reiken

(vluggertje, 12 maart 2010, 18u35, bedstee en hergeboorte)

maandag 8 maart 2010

Tea times


She was right in front of me

zaterdag 6 maart 2010

Narcisme, neuroses en de drift tot schrijven

'Waarom bijvoorbeeld, is het voor mij onmogelijk om iets mee te maken in het dagelijkse leven zonder dat ik erover schrijf. Is het narcisme? Eigendunk, zelfoverschatting? Of juist het tegendeel daarvan: neurose, zelfhaat? Heb ik pas recht van spreken als ik het opgeschreven heb?'

(http://www.volkskrant.nl/archief_gratis/article871536.ece/Narcisme,_neuroses_en_de_drift_tot_schrijven )

woensdag 3 maart 2010

Uitkijktoren

'En vroeger, vroeger hé, toen zat jij op de Himalaya.' Of hoe de liefde de scherpe toppen er weet af te vijlen.

maandag 1 maart 2010

Magische woorden

'In andere tijden en culturen was het niet ongebruikelijk dat een man met twee vrouwen samenleefde, maar zo'n ménage à trois zou in de praktijk vermoedelijk matig bevallen, realiseerde verdachte zich, gezien de karakterverschillen tussen Rosa en Vicky, die al met al een onoverbrugbare drempel zouden opwerpen voor de lusthof van zijn harem. Het was allemaal niet leuk, maar wel waar.
Toch had hij niet het gevoel dat hij loog als hij binnen vierentwintig uur zowel tegen Rosa als tegen Victoria de vier magische woorden sprak.
'Voor jou is "ik hou van je" zeggen net zoiets geworden als een opmerking over het weer,' verweet Rosa hem later. En Victoria, die allergisch was voor liefdesbetuigingen, in welke vorm dan ook: 'Jij bent besmet met het I-love-you-virus.' Wat was de waarheid? Sinds het vertrek van zijn eerste vriendin waren zijn affecten twee verschillende richtingen uitgegaan, naar Italië en naar Amsterdam. In beide richtingen kon hij zich een toekomst voorstellen, maar wie niet kiest, wist de oude Dante al, blijft in de buitenste kringen van de hel te midden van de besluitelozen.
Aan de andere kant: in zijn essay over Don Giovanni beschrijft Kierkegaard de Casanovamens niet als een harteloze hartenbreker, maar als degene die op zoek is naar totale vervulling.
(...)
Het dubbelleven dat verdachte leidde was de logische uitkomst van zijn tegenstrijdige verlangens. Geen enkele vrouw was tot nu toe in staat geweest beide kanten van zijn persoon geleidelijk te begrijpen en te bevredigen, en het voelde als ontoelaatbaar verraad om zich vast aan een van beiden te verbinden. Hij had al gemerkt: zodra hij volledig met Rosa wilde samenzijn, lonkte de snelle wereld en de polygamie, en eenmaal daar aangekomen stelde de verpletterende leegte, het gebrek aan romantiek en de vijandige gevoelloosheid hem een tikkeltje teleur. Hij moest kiezen, als hij tenminste nog een keuze had.
Bovendien, dat kwam er ook nog eens bij, concurreerden beide meisjes met een derde partij waar hij absoluut trouw moest aan blijven: de periode van kloosterachtige afzondering die noodzakelijk waren voor zijn muziekstudie. Rosetta, Victoria en zijn fabrieks-Rösler vormden een driehoek en misschien, dacht hij op sommige momenten, was de fabrieks-Rösler wel de voornaamste van de drie.'

(uit 'Art. 285b' van Christiaan Weijts)

woensdag 24 februari 2010

Warm deken (dat schroeit)

dinsdag 23 februari 2010

Redster

En toen ze voor de zoveelste keer haar reddingsfantasieën wou botvieren, bleek ze plots zelf reddeloos verloren. Poets wederom poets. De drenkeling was een walvis.

dinsdag 16 februari 2010

Gedoofder


Auteur Tommy Wieringa in Humo:
'Ik ben geneigd om de liefde te zien als een methode tot zelfbehoud - warmte voor als we niet mooi meer zijn, een investering in geluk voor als de markt ons niet meer wil. Maar toch... maar toch... Toch meen ik ook zeker te weten dat ik van een aantal mensen hou, ja.
Ik merk dat het beste als ik van huis ben: dan hoor ik de stemmen van mijn geliefden in mijn hoofd en hoop ik zo vlug mogelijk weer thuis te zijn. Ooit had ik de zorg over twee fleslammeren en zodra ik was verder van huis was, hoorde ik het klaaglijk mekkeren van een hongerig zuiglam in mijn hoofd. Dan wist ik dat ik te ver was en dat ik naar huis moest om 'm te gaan voeden. Je voelt je daar verantwoordelijk voor, je wil dat dier verzorgen: daar zitten we volgens mij bij de essentie.'

Je houdt van een aantal mensen zeg je. Je komt niet meteen op de proppen met die ene topgeliefde?
'Ik ben natuurlijk het meest verliefd op mijn nederlagen. En die zijn talrijk. Zoals Slauerhoff zei: 'Verliefd, zelfs op zijn ellende. Maar ik ben zojuist vader geworden, en dat vereenvoudigt de vraag aanmerkelijk hoor.'

Als uw huidige huwelijk gelukkig kan genoemd worden, waaraan schrijft u dat dan toe?
'Evenwicht. Alles is in evenwicht. En nog iets wat ik heel belangrijk vind: dat je de mogelijkheid hebt om elegant naast elkaar heen te leven. Dat is de ultieme vorm van vrijheid, geloof ik. Mijn vrouw heeft niet graag dat ik dit zeg, maar dit is een kernzin voor mij: de mogelijkheid om elegant langs elkaar heen te kunnen leven. Ik weet dat veel moderne mensen vinden dat je de zaak voortdurend moet onderzoeken, voortdurend moet bekijken wat je er allebei nog aan hebt, de liefde constant op de proef moet stellen. Maar daar heb ik niet de minste behoefte aan.'

In welk opzicht lijken uw relaties het meest op elkaar: in hun begin of hun einde? Ik geloof dat al mijn relaties vóór deze met confetti en carnavalsrumoer begonnen en eindigden als de ochtend na oudjaar, met natgeworden lontjes. Maar laat ik het bij het begin houden: ik ben heel goed in het bereiden van een enorme verrassing, iets wat je nog nooit hebt meegemaakt. Wat dat betreft ben ik een mannelijke borderliner. Ik kan je illusies voorschotelen zoals niemand anders kan: 'Dit mag je niet missen!'

Leert u van de ene liefdesbetrekking iets voor de volgende?
'Ja, ik geloof dat je jezelf voortdurend moet verbeteren. Niet dat ik een beter mens ben geworden hoor, alleen maar een wat gedoofder mens. Deze uitdoving, dit nirwana, is wat je uiteindelijk 'leren' noemt. Je kan telkens weer de verliefdheden opzoeken, en de verzotheid op vrouwen met gekke vrouwenziekten, de borderliners, de meisjes die je de schitterendste illusies voortoveren. Je kan dat een leven lang doen, en dan zul je er ook een leven lang aan lijden. Maar ik heb het lijden voor mijn werk niet zo nodig, en ik heb nu het geluk, geloof ik,dat ik een goede, verstandige, evenwichtige vrouw getroffen heb. En dat is een zeldzaamheid.'

Veroorzaakt liefde meer ellende dan plezier?
'Natuurlijk, maar als je zoals ik veel speeltijd hebt gehad, kun je er langzaam toch iets bij winnen. Dan is de uitkomst niet per se allemaal chagrin d'amour. Toen mijn Duitse vertaalster klaar was met 'Joe Speedboot', zei ze me: 'er is één woord dat volgens mij een van de kernwoorden van het boek is: geruststelling.' Vond ik heel bijzonder.'

Geruststelling is iets wat u ook zoekt in de liefde?
'Ken je dat experiment van het aapje dat moet kiezen tussen een metalen moeder die melk geeft en een zachte moeder die weliswaar geen melk geeft maar wel warmte? Hij kiest voor de hongerdood bij de moeder mét warmte, eerder dat hij zich voedt aan een koude moeder. Ik geloof dat ik ook een warmtezoekend aapje ben. Zoals wij allen.'

(naschrift van Rafaela: Misschien is dat ook de definitie van liefde die dochters van een kille vader zouden geven: liefde als tranquilizer. Je laven aan degene die er in slaagt de angstige neuroot in jezelf zo lang mogelijk en met zo weinig mogelijk interrupties rustig en gelukkig te houden. Terwijl je de zucht blijft behouden naar de metalen vader. Een verslaafde die laveert tussen goedaardige en kwaadaardige drugs.)